Omuz Çıkığı
Üst kol kemiğinin (humerus) omuz ekleminden tamamen çıkması durumudur. Omuz eklemi, vücudun en hareketli eklemlerinden biridir ve bu nedenle çıkık oluşumuna oldukça yatkındır. Omuz çıkığı genellikle ani travmalar, düşmeler veya spor yaralanmaları sonucu meydana gelir.
Omuz Çıkığı Nedenleri
Birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Omuz üzerine doğrudan gelen darbeler veya düşme sonucu çıkık oluşabilir. Özellikle sporcular, kaygan zeminlerde yürüyenler veya ağır işlerle uğraşan bireyler bu tür yaralanmalara daha yatkındır.
Basketbol, futbol gibi fiziksel temas gerektiren sporlarda omuza gelen sert darbeler yol açar. Trafik kazası, bisiklet kazası veya yüksekten düşmeler omuz ekleminin zorlanmasına ve çıkmasına neden olur. Doğuştan veya daha önce yaşanan yaralanmalar nedeniyle omuz eklemi daha gevşek hale gelebilir. Daha kolay çıkabilir.
Omuz Çıkığı Belirtileri
Omuz çıkığı durumunda kişinin yaşayabileceği belirtiler şunlardır:
-
Şiddetli omuz ağrısı
-
Omuz bölgesinde belirgin şekil bozukluğu
-
Kolda ve omuzda hareket kaybı
-
Şişlik ve morarma
-
Kas spazmları
-
Kol ve elde uyuşma veya karıncalanma
Eğer yukarıdaki belirtilerden biri veya birkaçı görülüyorsa, vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.
Omuz Çıkığı Çeşitleri
Anterior çıkık, en yaygın görülen çıkıktır. Genellikle spor yaralanmaları ve düşmeler nedeniyle oluşur. Üst kol kemiği, omuz ekleminin ön kısmına doğru yer değiştirir. Arkaya çıkık, daha nadir görülür. Genellikle epileptik nöbetler veya elektrik çarpmaları gibi ani kas kasılmaları sonucunda meydana gelir. Alt çıkık, en nadir görülen omuz çıkığı yöntemidir. Genellikle ağır travmalar sonucu oluşur ve ciddi yaralanmalara yol açabilir.
Omuz Çıkığı Tanısı
Omuz çıkığı tanısı, doktorun fizik muayenesi ve görüntüleme testleri ile konulur. Doktor, omuz ekleminin şeklini inceler ve hareket kabiliyetini değerlendirir. Röntgen, omuz ekleminin tam olarak nasıl çıktığını görmek için kullanılır. Manyetik rezonans görüntüleme, kaslar, bağlar ve yumuşak dokuların hasarını belirlemek amacıyla tercih edilir.
Omuz Çıkığı Tedavi Yöntemleri
Omuz çıkığı tanısı konulduktan sonra, doktor tarafından omuz yerine oturtulur. Bu işlem genellikle sedasyon veya lokal anestezi altında yapılır ve oldukça etkili bir yöntemdir. Omuz yerine oturtulduktan sonra, eklemin sabitlenmesi için bir omuz askısı veya bandaj kullanılır. Bu süreç genellikle 2-4 hafta sürebilir.
Omuzun eski hareket kabiliyetine kavuşması için fizik tedavi gereklidir. Rehabilitasyon sürecinde güçlendirme ve esneme egzersizleri uygulanarak kasların güçlenmesi sağlanır. Eğer omuz çıkığı tekrarlıyorsa veya bağlarda ciddi hasar varsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Omuz eklemini güçlendirmek için artroskopik cerrahi uygulanabilir.
Omuz Çıkığı Önleme Yolları
Omuz çıkığı önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
-
Düzenli olarak omuz kaslarını güçlendiren egzersizler yapmak
-
Spor yaparken uygun koruyucu ekipman kullanmak
-
Omuz eklemini zorlayabilecek ani hareketlerden kaçınmak
-
Önceki çıkık sonrası rehabilitasyonu tam olarak tamamlamak
Sonuç
Omuz çıkığı, tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilecek bir eklem rahatsızlığıdır. Erken müdahale ile iyileşme süreci hızlandırılabilir ve tekrarlayan çıkıkların önüne geçilebilir. Omuz ekleminizi korumak için kaslarınızı güçlendirmeye yönelik egzersizler yapmalı ve omuz sağlığınızı ihmal etmemelisiniz. Eğer omuz çıkığı yaşarsanız, en kısa sürede bir ortopedi uzmanına başvurarak doğru tedavi yöntemine yönlendirilmelisiniz.