Kemik Tümörü

Kemik dokusunda oluşan anormal hücre büyümesidir. Kemik tümörü iyi huylu veya kötü huylu olabilir. İyi huylular genelde yayılmaz. Kötü huylular çevre dokulara sıçrayabilir. Ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı yapabilir. Çocuklar ve gençlerde sık görülür. Tanı için röntgen ve biyopsi yapılır. Tedavi cerrahi, kemoterapi veya radyoterapi ile yapılır.

Kemik Tümörü Belirtileri Nelerdir?

En yaygın belirtisi ağrıdır. Başlangıçta hafif olabilir ve zamanla artabilir. Özellikle geceleri daha belirgin hale gelen, istirahatle geçmeyen ve giderek şiddetlenen ağrılar belirtisi olabilir. Tümörün olduğu bölgede gözle görülür veya elle hissedilir bir şişlik ortaya çıkabilir. Bu şişlik sert, ağrılı ya da ağrısız olabilir. Genellikle büyüyen kitle şeklinde fark edilir. Tümörler kemiğin yapısını zayıflatarak kolayca kırılmasına neden olabilir. Hafif bir çarpma ya da düşme sonucunda oluşan beklenmedik kırıklar, tümöre işaret edebilir.

Tümör, ekleme yakın bir bölgede yer alıyorsa, hareket kabiliyetinde azalma olabilir. Eklemde sertlik, ağrı veya hareket sırasında rahatsızlık yaşanabilir. Kötü huylu kemik tümörü vakalarında, vücut savunma sistemi yanıt olarak ateş ve gece terlemesi gibi genel belirtiler gösterir. Bu belirtiler genellikle diğer sistemik hastalıklarla karıştırılabilir. Tümör ilerledikçe vücudun enerji ihtiyacı artar ve hastada iştah azalabilir. Bu durum da zamanla kilo kaybına yol açar.

Açıklanamayan kilo kayıpları dikkate alınmalıdır. Vücutta bir tümör varsa, bu genellikle enerji düşüklüğü ile kendini belli eder. Sürekli yorgun hissetmek, halsizlik ve motivasyon kaybı sık görülen belirtiler arasındadır. Kemik iliğini etkileyen bazı kötü huylu tümörler, bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. Bu da sık enfeksiyon geçirme ya da iyileşmenin zorlaşması gibi durumlarla kendini gösterebilir. Bu belirtiler, her kemik tümörü vakasında aynı şekilde ortaya çıkmaz. Belirtiler fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir ortopedi ya da onkoloji uzmanına başvurmak önemlidir. Erken tanı, tedavi başarısını önemli ölçüde artırabilir.

Kemik Tümörü Neden Olur?

Genetik yatkınlık, tümörlerin oluşumunda önemli bir rol oynar. Ailede daha önce durumu geçirmiş bir kişi varsa, genetik miras nedeniyle bu hastalığa yakalanma riski artar. Bazı genetik sendromlar, örneğin Li-Fraumeni sendromu veya Gardner sendromu, tümörün gelişim riskini artıran faktörlerdir. Kemiklerdeki travmalar veya kırıklar, bazı durumlarda kemik hücrelerinin anormal şekilde büyümesine neden olur. Yaralanmalar sonucu dokuların iyileşmesi sırasında hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması, tümör gelişimine yol açabilir. Kemik tümörü belirli yaş gruplarında daha sık görülür. Özellikle çocuklar ve genç yetişkinler, daha yatkındır.

Genç bireylerde daha yaygın olarak görülen tümörler, çoğunlukla iyi huylu tümörlerdir. Ayrıca bazı tümörler cinsiyetle de ilişkilidir; örneğin, erkeklerde daha fazla görülmektedir. Bazı kemik hastalıkları, kemiklerin zayıf düşmesine ve dolayısıyla tümör oluşumuna zemin hazırlayabilir. Paget hastalığı gibi kemik hastalıkları, kemik yapısının değişmesine neden olarak tümörlerin gelişmesi için uygun bir ortam oluşturabilir. Radyasyon, kanser gelişimiyle ilişkilendirilmiş bir faktördür. Kemiklere maruz kalan iyonize radyasyon, hücrelerin DNA’sında hasara yol açarak tümör oluşumuna neden olabilir. Özellikle tedavi amaçlı uygulanan radyasyon, kemiklerde kötü huylu tümörlere yol açabilecek bir risk faktörü olabilir. Çevresel etmenler, tümörlerin gelişimine katkı sağlayabilir.

Bazı kimyasallar ve toksinler, vücutta kanserojen etki yaratabilir. Kemik hücrelerinin kontrolsüz şekilde çoğalmasına neden olabilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde, vücut anormal hücreleri etkili bir şekilde temizleyemez ve bu da tümörlerin oluşum riskini artırır. Bağışıklık sistemi baskılayan tedaviler gören kişilerde, tümörlerin gelişme olasılığı yüksektir. Bu faktörlerin her biri, kemik tümörü oluşumuna yol açabilecek potansiyel nedenlerdir. Ancak tüm tümörler bu faktörlerden birine bağlı olarak gelişmez. Her bireyde farklı etkenler bir araya gelerek bu hastalığı tetikleyebilir. Bu nedenle, tümörlerin nedenleri her bireyde farklı olabilir.

Kemik Tümörü Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Cerrahi tedavi, tümörlerin en yaygın tedavi yöntemlerinden biridir. Tümörlü bölge cerrahi olarak çıkarılır ve sağlıklı kemik dokusu korunmaya çalışılır. Eğer tümör büyükse, etkilenen kemiğin bir kısmı ya da tamamı çıkarılabilir ve yerine protez yerleştirilebilir. Bu yöntem, özellikle lokalize tümörler için tercih edilir. Radyoterapi, yüksek enerjili ışınlarla tümör hücrelerini yok etmeyi amaçlar.

Genellikle cerrahi müdahale sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek veya cerrahiden önce tümörü küçültmek için kullanılır. Ayrıca, bazı tümörlerde radyoterapi, cerrahi müdahaleye alternatif olarak tek başına da uygulanabilir. Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmeye yönelik ilaç tedavisidir. Tedavide kemoterapi, özellikle kemik kanseri gibi agresif tümörler için kullanılır.

Kemoterapi, tümörün vücudun diğer bölgelerine yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir. Bu tedavi, genellikle cerrahi müdahale veya radyoterapi ile kombinasyon halinde uygulanır. Hedefe yönelik tedavi, tümörlerin büyümesini engelleyen ya da hücrelerin büyümesini ve çoğalmasını sağlayan özel ilaçlarla yapılan tedavidir. Kemik tümörü tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, tümör hücrelerinin biyolojik özelliklerine yönelik çalışarak daha az yan etkiyle tedavi sunar. İmmünoterapi, bağışıklık sistemini tümörlere karşı daha etkili hale getirmeyi amaçlayan bir tedavi yöntemidir. Bağışıklık sistemi, tümörleri tanıyıp yok edebilecek şekilde güçlendirilir. Bu tedavi genellikle vücudun doğal savunma mekanizmalarını kullanarak tümörlere karşı savaşır. Biyolojik tedavi, tümör tedavisinde bazen diğer tedavi yöntemleriyle birlikte kullanılır.

Lokal tedavi, tümörün bulunduğu bölgedeki hücrelerin hedeflenmesi için kullanılan yöntemlerdir. Bu tedavi, cerrahi müdahale dışında radyofrekans ablasyonu gibi daha az invaziv teknikler içerebilir. Radyofrekans ablasyonu, yüksek ısı kullanarak tümör hücrelerini yok etmek için kullanılan bir yöntemdir. Palyatif bakım, hastanın yaşam kalitesini artırmaya yönelik tedavilerdir. Tümör ileri evredeyse ve tedaviye cevap vermezse, ağrı yönetimi ve hastanın yaşam kalitesinin iyileştirilmesi için kullanılır. Bu tür tedaviler, genellikle hastanın rahatlatılması amacıyla uygulanır. Kemik tümörü için tedavi süreci, her hastanın özel durumuna göre planlanır. Bu nedenle tedavi, uzman bir onkolog, ortopedist veya cerrah tarafından yönetilmelidir.