Eklem Kireçlenmesi
Eklem yüzeylerini kaplayan kıkırdağın aşınmasıyla oluşur. Kıkırdağın kaybı eklemde sürtünmeye ve ağrıya neden olur. Eklem kireçlenmesi genellikle yaşlanma, fazla kilo veya eklemlerin aşırı kullanımı sonucu ortaya çıkar. Belirtileri arasında hareket kısıtlılığı, eklemde sertlik ve şişlik bulunur. Diz, kalça ve el eklemleri en sık etkilenen bölgelerdir. Tedavi yöntemleri arasında ilaçlar, fizik tedavi ve cerrahi işlemler yer alır.
Eklem Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Eklemde hareketle artan ve dinlenme sırasında azalan ağrı en yaygın belirtidir. Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kalındığında ağrı daha belirgin olabilir. Sabahları hareketsiz bir pozisyondan sonra eklemlerde sertlik hissedilir. Sertlik genellikle kısa süre içinde (30 dakikadan az) geçer. Etkilenen eklemde hafif bir şişlik olabilir. Ekleme dokunulduğunda veya baskı uygulandığında hassasiyet hissedilir. Eklemde hareket açıklığının azalması yaşanabilir.
Günlük aktivitelerde zorlanma (örneğin, merdiven çıkma veya oturma) görülür. Eklem hareket ettirildiğinde çıtırtı veya sürtünme sesi duyulabilir. Bu, kıkırdağın aşınması nedeniyle kemiklerin birbirine sürtünmesinden kaynaklanır. İleri aşamalarda eklemde deformasyon veya dışarıdan fark edilebilir bir şekil bozukluğu oluşabilir. Eğer eklem kireçlenmesi belirtileri sizde varsa, erken teşhis ve tedavi için bir doktora başvurmanız önemlidir. Tedavi, semptomların yönetilmesine ve yaşam kalitesinin artırılmasına yardımcı olabilir.
Eklem Kireçlenmesi Neden Olur?
Eklemlerdeki kıkırdak yapısı yaşla birlikte doğal olarak aşınır. İleri yaş, en önemli risk faktörlerinden biridir. Bazı kişilerde genetik yatkınlık nedeniyle kıkırdak dokunun daha hızlı aşındığı veya eklem yapısında bozulmaların olduğu görülür. Fazla kilo, eklemlere özellikle diz, kalça ve omurgaya aşırı yük bindirir. Bu durum, kıkırdağın hızla aşınmasına yol açabilir. Spor, kazalar veya diğer travmalar nedeniyle meydana gelen eklem yaralanmaları, neden olabilir. Mesleki aktiviteler, zamanla aşınma ve eklem kireçlenmesi yaşanmasına yol açabilir.
Eklem enfeksiyonu ve romatoid artrit gibi iltihaplı hastalıklar, kıkırdak hasarına neden olur. Bu durumu tetikler. Eklemlerin yeterince hareket ettirilmemesi, kıkırdak dokusunun zayıflamasına neden olabilir. Durumu önlemek veya geciktirmek için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, ideal kiloyu korumak gerekir. Düzenli egzersiz yapmak ve eklemleri koruyucu önlemler almakta oldukça önemlidir. Eğer belirtiler mevcutsa, erken teşhis ve tedavi için bir doktora başvurulması önerilir.
Eklem Kireçlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Ağrı kesici ve anti-inflamatuvar ilaçlar, eklem ağrısını azaltmak ve iltihaplanmayı kontrol altına almak için reçete edilir. Kortikosteroid enjeksiyonları, ekleme doğrudan uygulanarak şiddetli ağrı ve iltihaplanma azaltılabilir. Hyaluronik asit enjeksiyonları, eklem sıvısının kayganlığını artırır hareket kabiliyetini destekler. Kas gücünü artırmak ve eklemleri desteklemek için özel egzersizler yapılır. Ultrason, sıcak veya soğuk uygulamalarla ağrının azaltılması hedeflenir. Baston, dizlik veya ortez gibi cihazlar ekleme binen yükü azaltabilir. Fazla kilo, eklemlere binen yükü artırarak hastalığın ilerlemesine neden olabilir.
Omega-3 yağ asitleri ve antioksidanlardan zengin bir diyet eklem sağlığını destekler. Hafif yürüyüş veya yüzme gibi düşük etkili egzersizler önerilir. Artroskopik müdahale, kıkırdak hasarını onarmak veya eklemdeki serbest cisimleri temizlemek için yapılır. İleri evrede kıkırdağın tamamen aşındığı durumlarda, hasarlı eklemin yerine yapay protez yerleştirilir. Ekleme binen yükü azaltmak için kemiklerin hizalanması sağlanır. Glukozamin ve kondroitin sülfat gibi maddeler kıkırdak yapısını destekleyebilir. Akupunktur ve masaj, ağrıyı hafifletmek ve kan dolaşımını artırmak için tercih edilebilir. Eklem kireçlenmesi tedavisi multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Tedaviye başlamadan önce bir ortopedi uzmanına danışmak önemlidir. Doğru tedavi yöntemleriyle ağrıların azaltılması ve yaşam kalitesinin artırılması mümkündür.