Kalçada Kireçlenme Ameliyatı
Kalçada kireçlenme, eklem kıkırdağının yıpranması ve yüzeylerinde aşınma sonucunda meydana gelen rahatsızlıktır. Günlük yaşam aktivitelerinde zorlanmaya neden olabilir. İleri derecede kireçlenme vakalarında kalçada kireçlenme ameliyatı gerekebilir.
Kalçada Kireçlenme Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kalçada kireçlenme (kalça osteoartriti) nedeniyle yapılan ameliyatın en yaygın türü total kalça protezi ameliyatıdır. Bu işlemde, hasar görmüş kalça eklemi çıkarılır ve yerine yapay bir eklem yerleştirilir.
Ameliyat genel anestezi veya belden aşağısını uyuşturan spinal anestezi altında gerçekleştirilir. Böylece hasta ameliyat sırasında ağrı hissetmez. Cerrah kalçanın üst kısmında birkaç santimetrelik bir kesi açar. Bu kesi, hasarlı eklem yapılarına ulaşmak için gereklidir.
Kalça eklemini oluşturan asetabulum (leğen kemiği kısmı) ve femur başı (uyluk kemiği başı) çıkarılır. Kireçlenme nedeniyle aşınan bu yapılar temizlenir.
Çıkarılan eklem yerine protez yerleştirilir. Protezin bir kısmı uyluk kemiğine sabitlenir. Diğer kısmı ise leğen kemiğine oturtulur. Bu işlem, eklemin doğal hareketini taklit eder. Protez yerleştirildikten sonra, cerrahi kesiler dikiş veya zımba ile kapatılır ve bölgeye pansuman yapılır.
Hasta, ameliyattan sonra birkaç saat gözlem altında tutulur. Ertesi gün fizik tedavi süreci başlar. Ayrıca hasta yürütülür. İyileşme süreci, düzenli fizik tedavi ve egzersizlerle yaklaşık 3-6 ayda tamamlanır.
Kalçada Kireçlenme Ameliyatı Seçenekleri
Kalçada kireçlenme ameliyatı, kireçlenme ilerlediğinde gereklidir. Bu işlem, hastanın ağrılarını dindirmek ve hareket kabiliyetini artırmak için önemli bir seçenektir. Tedavi sürecinde, hastanın durumu dikkate alınır. Kireçlenmenin derecesine göre farklı ameliyat seçenekleri uygulanabilir.
Bu en yaygın ameliyat yöntemidir. Hasar gören kalça eklemi tamamen çıkarılır ve yerine yapay bir eklem (protez) yerleştirilir. Yapay eklem, metal, seramik veya plastik malzemelerden yapılır. Bu ameliyat ileri seviye kireçlenme hastalarında uygulanır ve hareket kısıtlılığını gidermede oldukça etkilidir.
Artroskopi, küçük kesilerle kalça eklemine girilerek kıkırdak hasarlarının onarılması işlemidir. Erken evre kireçlenme vakalarında kullanılır. Bu yöntemle eklem içi temizlenir, kıkırdak yapılar düzenlenir ve eklem hareketliliği artırılır. Minimal invaziv bir yöntem olduğu için iyileşme süresi diğer ameliyatlara göre daha kısadır.
Osteotomi, eklemdeki baskının yeniden dağıtılmasını sağlamak amacıyla kalça kemiğinin kesilerek düzeltilmesini içerir. Genellikle genç hastalarda ve eklemde deformasyonun fazla olduğu durumlarda tercih edilir. Bu yöntemle, eklem hasarının ilerlemesi geciktirilebilir.
Daha önce kalça protezi ameliyatı olmuş hastalarda, protezde gevşeme, yerinden çıkma veya aşınma görülebilir. Bu durumlarda, tekrar ameliyat uygulanır. Eski protez çıkarılarak yeni protez yerleştirilir.
Her ameliyat seçeneği, hastanın yaşı dikkate alınarak belirlenir. Eklem hasar boyutu ve sağlık durumu göz önünde bulundurulur. Doğru ameliyat seçimi, başarılı bir iyileşme sürecinin anahtarıdır.
Kalçada Kireçlenme Ameliyatı Sonrası Süreç
Kalçada kireçlenme ameliyatı sonrası iyileşme süreci, hastanın ağrılarının azalmasında önemli rol oynar. Hareket kabiliyetin kazanılması için de önemlidir. Ameliyat sonrası dikkat edilmesi gereken adımlar, iyileşme sürecinde büyük önem taşır. Doğru bir fizik tedavi programı ise başarılı bir iyileşmenin anahtarıdır.
Ameliyat sonrası birkaç saat içinde hasta yürütülmeye başlanabilir. Bu süreçte yürüteç veya baston desteği kullanılır. Ağrı kontrolü için düzenli olarak ağrı kesici ilaçlar uygulanır. İyileşmenin hızlanması için fizik tedavi büyük önem taşır. İlk aşamada düşük tempolu egzersizlerle kalça kasları güçlendirilir.
Kalça eklemine yük bindirmeden yapılan germe ve hareket açıklığı artırıcı egzersizler, eklem esnekliğini geri kazandırır. 6 hafta boyunca yürüme desteği (baston veya yürüteç) kullanılması tavsiye edilir.
Ameliyattan 6-8 hafta sonra hastalar günlük aktivitelerine yavaşça dönebilir. Ancak ağır kaldırmaktan ve zorlu fiziksel aktivitelerden kaçınmak gerekir. Tam iyileşme süreci 3-6 ay sürebilir. Bu süre içinde düzenli kontrollere gidilmesi önemlidir.
Protezin çıkma riski, enfeksiyon veya kan pıhtılaşma gibi komplikasyonlara karşı dikkatli olunmalıdır. Ameliyat sonrası belirtiler veya ağrılar devam ederse, mutlaka doktora danışılmalıdır.
Kalçada kireçlenme ameliyatı sonrası bakım ve fizik tedavi programı, kalça ekleminin tam işlevini geri kazanmasını sağlar. Bu sayede hasta, ağrısız bir yaşam sürebilir. Düzenli doktor kontrolleri komplikasyonların önlenmesini sağlar.